ABOUT ME & PERIKLEIOS
Η Περίκλειος Βιβλιοθήκη είναι η βιβλιοθήκη του 1ου Λυκείου Χολαργού. Είναι δημιουργία δική μου, αλλά η πικρή αλήθεια είναι πως το όλο εγχείρημα για τη δημιουργία μιας υποτυπώδους έστω βιβλιοθήκης για το σχολείο δεν συνάντησε την ενθουσιώδη υποδοχή που θα άξιζε σε ένα τέτοιο εγχείρημα από το σύνολο των συναδέλφων, ούτε φυσικά από εμένα. Αυτό που θυμάμαι πάντως σήμερα είναι ότι η προσπάθεια αυτή "φορτώθηκε" σε μένα, παρόλο που δεν διέθετα κάποια ειδικό background γνώσης ούτε κάποια ανάλογη εμπειρία. Θυμάμαι πως από το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, θέλοντας μάλλον να με εμψυχώσουν (;) μου πρότειναν τη δημιουργία ενός excel, όπου σε στήλες για τους τίτλους των βιβλίων, τους συγγραφείς τους και το έτος έκδοσής των βιβλίων θα δημιουργούσα μια πρώτη βάση για τη δημιουργία της βιβλιοθήκης. Η ιδέα μου φάνηκε πολύ πρόχειρη γι' αυτό είπα να δοκιμάσω με ένα λογισμικό δημιουργίας βιβλιοθήκης για πιο επαγγελματικά αποτελέσματα. Αυτό το λογισμικό ήταν ο "σχολικός βιβιβλιφύλαξ" . Τον βρήκα εύκολα στο διαδίκτυο τον κατέβασα και άρχισα τη δουλειά του καταλογογράφου μ' αυτό. Μετά την καταγραφή μικρού αριθμού βιβλίων αποφάσισα όμως να τον εγκαταλείψω, καθώς δεν ικανοποιούσε τα γούστα μου, τα οποία προϊόντος του χρόνου, άρχισαν να γίνονται πιο απαιτητικά. Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για άλλα λογισμικά έπεσα πάνω στο koha και το biblioteQ που μου φάνηκαν τότε πολύ όμορφα και με μεγάλες δυνατότητες καταλογογράφησης, διαμοιρασμού του υλικού καταγραφής με άλλες βιβλιοθήκες, με δυνατότητα εγγραφής χρηστών και δανεισμού βιβλίων, και άλλα χαρακτηριστικά, τα οποία τότε εννοείται πως δεν τα καταλάβαινα και το μόνο βέβαιο, αν τα υιοθετούσα, θα ήταν, ότι θα έπρεπε να κινούμαι στα τυφλά, μη ξέροντας που όλο αυτό θα με βγάλει. Από την άλλη, το όποιο ψάξιμο για εύρεση σχετικών οδηγών προγράμματος στο διαδίκτυο έφερναν (και ακόμα φέρνουν) πενιχρά αποτελέσματα, ελλειμματικά, χωρίς αρχή και τέλος. Τότε συνέλαβα τον εαυτό μου να διαβάζει και να ξαναδιαβάζει τις σχετικές διαδικτυακές σελίδες ξένες και ελληνικές για να βγάλω άκρη. Άρχισα ξανά την καταλογογράφηση εγκαθιστώντας και κάνοντας χρήση του λογισμικού biblioteQ, αφενός μεν γιατί με το koha δεν έβγαζα καμία άκρη, από την άλλη το biblioteQ το καταλάβαινα καλύτερα στην εφαρμογή του. Παράλληλα διέθετε (και διαθέτει) ένα καταπληκτικό, χρηστικό και πανέμορφο interface, που με κέρδισε αμέσως. Άρχισα θυμάμαι να καταλογογραφώ, κάθε βιβλίο με ανεβασμένη την φωτογραφία του εμπροσθόφυλλου και του οπισθόφυλλού του, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του προγράμματος, μαζί και τα πλήρη στοιχεία του, τις θεματικές κατηγορίες που υπάγονταν κλπ. Πραγματικά επρόκειτο για ένα πανέμορφο λογισμικό με τις δικές του δυσκολίες που θα υπερέβαινα, ήμουν σίγουρος, με τον καιρό. Πρέπει εκείνη τη χρονιά αρχές του 2016 να είχα φτάσει και τα 100 καταλογογραφημένα βιβλία, αλλά το σαράκι του koha μ' έτρωγε μέσα μου, δεν με άφηνε. Διάβαζα ότι πρόκειται για το κορυφαίο λογισμικό ανοιχτού κώδικα που χρησιμοποιείται κατεξοχήν από τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες την Εθνική Βιβιβλιοθήκη, ακόμα όπως έμαθα και από την μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου, τη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Αυτό με κέντριζε, από την άλλη όμως, ούτε έστω πως να κάνω την εγκατάσταση του λογισμικού ήξερα. Έπρεπε, διάβαζα αυτή να γίνει σε περιβάλλον linux και σε εξωτερικούς servrers, πράγματα για μένα τότε ακαταλαβίστικα και ορολογία περισσότερο και από εξωγήινη, αφού πέραν των άλλων ούτε της πληροφορικής ήμουν, ούτε σπουδές ή γνώσεις βιβλιοθηκονομίας είχα. Παρόλα αυτά, επειδή μάλλον είχα αρκετή τόλμη, και χωρίς να υποψιάζομαι καν τα παρακάτω, έκανα το βήμα. Ποιο βήμα δηλαδή, απλά στην ιστοσελίδα της κοινότητας του koha για το koha projecct, έκανα μία ερώτηση, αφού πρώτα τους παρέθεσα την μέχρι τώρα πορεία μου και τον σκοπό μου για την δημιουργία μιας σχολικής βιβλιοθήκης: "Πώς γίνεται ρε παιδιά αυτή η εγκατάσταση του koha και πού;" Και χωρίς να το περιμένω κάποιος μου απάντησε. Ήταν ο προγραμματιστής βιβλιοθηκονομικών εφαρμογών και ανώτερος Προγραμματιστής Λογισμικού για Hellenic Academic Libraries Link Services, (βλέπε ΣΕΑΒ), όπως έμαθα αρκετά αργότερα. Ο εν λόγω κύριος λοιπόν, αφού μου έκλεισε ένα διαδικτυακό on line ραντεβού μου εξήγησε: Ότι σε εξωτερικό server για αρχή θα εγκαθιστούσε το koha μαζί με μια πρόχειρη εγγραφή βιβλίου, εγώ με πρότυπο αυτό θα προχωρούσα στην εγγραφή βιβλίων και μετά θα έπρεπε σε δικό μου πλέον server να μεταφέρω τις όποιες εγγραφές θα είχα κάνει. Πανάθεμά με αν είχα καταλάβει τίποτα, ούτως ή άλλως και ο τρόπος που μου μιλούσε μου φαίνονταν κινέζικος, λες και ήμουν εξοικιωμένος με την σχετική ορολογία που χρησιμοποιούσε ο ίδιος από καιρό. Αλλά και στην πορεία, όπως διαπίστωσα αργότερα, όσα μου είπε τότε, δεν ήταν ούτε το 5% των όσων θα έπρεπε να μάθω για να μπορέσω να δημιουργήσω μια βιβλιοθήκη koha. Παρ' όλα αυτά η βοήθειά του, και εν χρόνω, ήταν πολύτιμη. Χωρίς αυτόν Περίκλειος βιβλιοθήκη δεν θα υπήρχε και γι' αυτό του είμαι ευγνώμων. Και πράγματι τη δημιούργησα. Ξανάρχισα τις εγγραφές των βιβλίων από την αρχή, σταδιακά εγκατέλειψα το biblioteQ, άρχισα να διαβάζω για τα aacr2 και marc 21, για την κωδικοποίηση Dewey, για opac, για διαμόρφωση του opac, για το διαχειριστικό, για εγγραφή μελών, για δανεισμούς βιβλίων και επιστροφές, ενώ μέσα από οδηγούς κατεξοχήν του Αριστοτελείου Παν/ίου και του Παν/ίου Αιγαίου και επικοινωνώντας ενίοτε μαζί τους και με άλλους, μετά από διάβασμα ωρών και ημερών ενός ολόκληρου καλοκαιριού του 2016 και ενός σχολικού έτους 2017/18 και χωρίς αυτό να έχει τελειώσει, αλλά να συνεχίζεται και σήμερα, με συνεχή, και από το σπίτι, καθημερινή σχεδόν καταλογογράφηση βιβλίων, ως "πτυχιούχος" πλέον του Τμήματος Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης, σας παρουσιάζω την :
Περίκλειο Βιβλιοθήκη του 1ου ΓΕΛ Χολαργού
Η Περίκλειος Βιβλιοθήκη είναι η πρώτη και μέχρι σήμερα μοναδική on line δανειστική βιβλιοθήκη Ελληνικού δημόσιου σχολείου, που διαθέτει δικό της ψηφιακό κατάλογο βιβλίων, opac, άμεσα προσβάσιμο και περιηγήσιμο, κάθε ώρα και στιγμή, συνεχώς, όποτε κάποιος ήθελε να τον διαδικτυακά να τον επισκεφθεί. http://perikleioslibrary-1lyk-chol.gr/. Eίναι powered by koha, ένα βραβευμένο ελεύθερο λογισμικό διαχείρισης βιβλιοθηκών ανοιχτού κώδικα, υποστηρίζει τους αγγλοαμερικανικούς κανόνες καταλογογράφησης accr2, καθώς και το πρότυπο marc 21 για τα βιβλιογραφικά δεδομένα. Ό,τι δηλαδή πιο πρωτοποριακό και σύγχρονο υπάρχει σήμερα στο χώρο των ψηφιακών πλέον βιβλιοθηκών που ακολουθείται παγκόσμια και από το σύνολο των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα και την Κύπρο, την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και από πολλές βιβλιοθήκες ιδιωτικών σχολείων, δημοτικών ενοτήτων και ιδιωτών, με τον αριθμό τους να αυξάνει συνεχώς.
Όλο αυτό με κάνει περήφανο, γι' αυτό που έχω δημιουργήσει με πολύ κόπο και αγάπη και χωρίς να φεισθώ κόπο και ιδρώτα για το στήσιμο όλου αυτού του έργου, πέραν της δουλειάς στο λογισμικό, της ταξινόμησης και ταξιθέτησης των βιβλίων στα ράφια των βιβλιοθηκών, το στήσιμο αυτών στον χώρο του σχολείου, της δημιουργίας της δικής της logo, αλλά και προσωπικών οικονομικών δαπανών για την αγορά και προσφορά βιβλίων στην βιβλιοθήκη, αλλά και υλικών καταλογογράφησης, spine labels, barcodes στη ράχη των βιβλίων και το oπισθόφυλλο, σφραγίδων για τα βιβλία, πινάκων για διακόσμηση του χώρου κλπ.
Η Περίκλειος βιβλιοθήκη δημιουργήθηκε και στήθηκε από εμένα, ανήκει όμως στους εκάστοτε μαθητές και καθηγητές που φοιτούν και διδάσκουν στο 1ο Λύκειο, εντέλει σε όλη τη μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα. Σήμερα 5 χρόνια μετά και αφού "πολύ νερό έχει τρέξει στο αυλάκι" η Περίκλειος διακατέχεται από μία ελπίδα και ένα άγχος: Η ελπίδα είναι να βρει μιμητές και σε άλλα δημόσια σχολεία έτσι ώστε μέσα από ένα κοινό κώδικα να προαχθεί και ο διαμοιραμός βιβλίων μεταξύ των σχολείων. Το άγχος; Το άγχος μου είναι αυτό: Αν συνεχίσει να υπάρχει και μετά από εμένα, μετά το τέλος της δικής μου σχολικής σταδιοδρομίας, γιατί είναι κρίμα... Κάποιος πρέπει να με διαβεβαιώσει...
Αυτή είναι η Περίκλειος Βιβλιοθήκη του 1ου ΓΕΛ Χολαργού. Και αυτό είναι το blog της Περίκλειου https://perikleioslibrary.wixsite.com/perikleiosblog1, που την στηρίζει και την προάγει με νέα, σχόλια, ιδέες, παρουσιάσεις βιβλίων και συγγραφέων και δραστηριότητες που διαρκώς καταγράφονται και σποραδικά ανανεώνονται συνεχώς. Περίκλειος και blog αποτελούν έτσι ενότητα θαυμαστή. Μαζί με το αποτύπωμά τους σε Facebook και Twitter επιχειρείται και η δημοφιλία της, που πράγματι χρόνο με το χρόνο αυξάνει σημαντικά.
Να σημειώσουμε ως τελευταίο, στον Opac της βιβλιοθήκης γίνεται μνεία και της λογοτεχνικής ομάδας του σχολείου, "τα Ψαχτήρια". Η ομάδα ψάχνει, διαβάζει, σημειώνει, κριτικάρει βιβλία και συγγραφείς που επιλέγει κάθε χρονιά προσκαλώντας τους τελευταίους στο χώρο της σε μια ανευ προϋποθέσεων συζήτηση ερωτωαπαντήσεων μαζί τους.
Δημήτριος Δρίβας, ΠΕ01
δημιουργός και υπεύθυνος της Περίκλειου βιβλιοθήκης του 1ου ΓΕΛ Χολαργού